Monety papieżycy Joanny? Szwajcar na antypodach logiki

Powraca sprawa papieżycy Joanny, tym razem za sprawa odkopania przez Twoją Historię artykułu z września 2018 r. na temat prac Michaela Habichta z Uniwersytetu w Adelajdzie (w Australii). Urodzony w Zurychu historyk twierdzi, że znalezione w Rzymie monety, srebrne dinary, wskazują na to, że papieżyca Joanna istniała. Monogram na nich jest inny niż ten używany przez papieża Jana VIII, a styl wykonania wskazuje na maksymalnie 858 r.

Archeolog mówi, że podczas gdy niektóre deniry posiadały monogram należący do papieża Jana VIII, wcześniejsze miały znacznie różniący się monogram. „Monogram, który może być przypisany do późniejszego Jana VIII ma dobitne różnice w umieszczeniu liter i całościowym wizerunku” – twierdzi Habicht – „Te inne monety mogły należeć do innego papieża Jana – Johannesa Anglicusa, możliwej papieżycy Joanny”, powiedział Habicht. Odnotował kilka historycznych źródeł wskazujących, ze papież Jan rządził od 856 do 858 r. Dla przykładu, kronikarz Konrad Botho przekazał, że papież Jan koronował Ludwika II Włoskiego na Cesarza Świętego Imperium Rzymskiego w 856 r.
„Monogram był poprzednikiem dzisiejszego podpisu” – mówi Habicht – „Więc, możemy mieć nawet coś jakby podpis papieżycy Joanny”1.

W efekcie Habicht proponuje zamiast uznanej datacji:

Leon IV 847-855
Benedykt III 855-858
Mikołaj I 858-867

własną:
Leon IV 847-853
Benedykt III 853-855
Jan Anglik 856-858
Mikołaj I 858-867

Twoja Historia powołuje się na inny artykuł, z serwisu antient-origins.net, gdzie pada stwierdzenie, że:

Monety zostały podpisane imieniem Johannesa Anglicusa2.

Artykuł, mimo że sam jest naciągany (o napisach na monetach za chwilę), zawiera też skany z książki Habichta, gdzie moneta będąca powodem całego zamieszania jest opisana jako… datowana stylistycznie na 856-858 r. Stylistyczne datowanie tak dokładne? Taki zabieg ewidentnie związany jest z historycznym osadzeniem rzekomego pontyfikatu Jana Anglika przez australijskiego badacza. Tym bardziej, że opierając się na rysunkach stwierdził on tak „istotne różnice” jak bardziej podłużna, prostsza i lżejsza forma monogramu na „nowszych” monetach. Najwyraźniej próbował zastosować zasady grafologii do numizmatyki, zapominając, że być może były one bite w innej mennicy. Co więcej, o ile w wywiadach się hamuje używając zwrotów „może” i „prawdopodobnie”, to w książce jasno stwierdza, że monogram zapisywany od dołu do góry jest monogramem „Jana Anglika żeńskiego papieża”.

The-evidence-presented

Two-coins-were-found

Cała teza opiera się na tym, że moneta datowana po stylu na max. 858 r. – ale tylko rzekomo! – ma monogram pisany z góry do dołu, a ta z 875 r. od góry do dołu. Moneta z jednej strony ma napis SCS PETRUS i monogram IOHS (SanCtuS PETRUS i IOHanneS) na odwrotnej stronie ma napis LUDOUVICUS IMP, zapewne imię króla Ludwika. Było w tym okresie dwóch karolińskich (frankońskich) władców Francji o tym imieniu: Ludwik I Pobożny (rządził do 840 r., a więc za wcześnie na komiczną datację monety) i Ludwik II Jąkała (877-879, przez cały ten czas rządził papież Jan VIII – 872-882) i jeden król Włoch: Ludwik II 844-875, którego okres rządów pokrywa się z Pontyfikatem Jana VIII. Co więcej, Ludwika II Jąkałę w Troyes, w 878 r., papież ten koronował na króla, a nawet miał w planach nadanie mu tytułu cesarskiego, co jednak nie spodobało się władcy (lub też Ludwik czuł, ze nie podoła: zmarł rok później). Mimo to, takie wydarzenie to świetna okazja do wybicia okolicznościowych monet, może nawet przygotowanych na wyrost.

Chwila, ale przecież Konrad Botho miał uznać za datę koronacji 856 r! I to od razu na CESARZA! Dobra. Conradus Botho a.k.a. Cord Bote żył w XV wieku, 600 lat po opisywanych wydarzeniach. Trudno go uznać za nieomylne źródło z epoki. Jeśli inne źródła, na jakie powołuje się autor są równie „mocne”, to książka może być ciekawą rozrywką. Tak więc daleko idące tezy, że mamy do czynienia z monetami Jana Anglika, a więc z „podpisem papieżycy Joanny” są raczej naciągane.

Podobnie jak i sama historia o papieżycy, która początek ma w XIII-wiecznych kopiach starszych kronik, a im starsza kopia, tym mniej istotna wzmianka – w najstarszych zachowanych egzemplarzach nie ma jej wcale, w średnich jest na marginesie, w najnowszych zaś – staje się obszernym tekstem. Ponadto – wyobrażacie sobie, jakie używanie mieliby prawosławni czy nawet muzułmanie, gdyby papież urodził dziecko? Jak odbiłoby się to w świecie? A jednak dopiero późna legenda pozwoliła na ataki na katolików ze strony Greków (gdzie miała uczyć się Joanna) i protestantów (choć ci na początku głównie podważali prawdziwość legendy).

Sam Habicht nie jest badaczem bezstronnym: bardzo dużo mówi o tym, jak wiele jego odkrycie zmienia w debacie o kapłaństwie kobiet. Dzieli tych, którzy reagują na jego badania na tych co przyjmują je i szukają więcej dowodów na kapłaństwo kobiet we wczesnych wiekach i na tych, co robią raban w mediach.

1 The archaeologist said that while some deniers possessed a monogram belonging to Pope John VIII, earlier ones had a significantly different monogram. „The monogram that can be attributed to the later John VIII has distinct differences in the placing of letters and the overall design,” Habicht said.
These other coins may have belonged to a different Pope John — Johannes Anglicus, the potential Pope Joan, Habicht said. He noted several historical sources that suggested a Pope John reigned from 856 to 858. For example, the chronicler Conrad Botho reported that a Pope Johannes crowned Louis II of Italy as Holy Roman Emperor in 856, Habicht said.
„The monogram was the forerunner of today’s signature,” Habicht said. „Thus, we probably might even have a kind of signature of Pope Joan. Za https://www.livescience.com/63598-female-pope-joan-medieval-coins.html

2The coins had been inscribed with the name of Pope Johannes Anglicus. Za https://www.ancient-origins.net/news-history-archaeology/female-pope-0010644.

Dodaj komentarz